rodzina Skupień

rodzina Skupień
rodzina Skupień

niedziela, 29 marca 2020

Czy epidemie dotknęły moich przodków?

   30 czerwca 1831 roku w mieście Dolina w woj. stanisławowskim umiera w wieku 30 lat Tekla z Ponarskich Ilnicka. Osierociła czwórkę dzieci, z których najstarsze miało 9 lat, a najmłodsze niecały roczek.  Przyczyna zgonu - cholera. Owa Tekla, to 3xprababka mojego męża.

 

    Pomyślałam sobie wówczas: biedny pradziadek, został sam z takim "drobiażdżkiem". Sytuacja wydała mi się jeszcze bardziej tragiczna, gdy okazało się, że trzy dni wcześniej zmarła matka Tekli - Marianna Ponarska.



    Nie tylko Marianna i Tekla zmarły w tym okresie na cholerę. Ogólnie w księdze zgonów z Doliny
z lat 1829-1840, pod rokiem 1831 zostały zapisane 68 osoby, przyczyną śmierci których była cholera. Zaraza panoszyła się w mieście przez dwa miesiące.
  W związku z sytuacją, jaką mamy obecnie na świecie, pandemia Koronawirusa, postanowiłam poszukać troszkę informacji o tamtej epidemii sprzed prawie 190 lat. Jaki miała zasięg? Gdzie było pierwotne ognisko tej zarazy? Jak sobie z nią radzono?
   Epidemie cholery pojawiały się w przeszłości kilkukrotnie. Ta z 1831 r. była jedną z największych. Narodziła się (podobnie, jak i współczesny koronawirus) daleko w Azji. Nazywano ją nawet cholerą azjatycką. Na teren Królestwa Polskiego przywędrowała prawdopodobnie z żołnierzami rosyjskimi, tłumiącymi powstanie listopadowe, ale do jej rozprzestrzenienia przyczyniali się także kupcy przybywający do Europy z Azji. Bardzo szybko objęła całą ówczesną Europę. W Galicji pozbawiła życia prawie 100 000 ludzi.
      Przebieg dzisiejszej pandemii śledzimy poprzez telewizję, internet, prasę.  190 lat temu środkiem masowego przekazu była tylko prasa:


  „Gazeta Lwowska” z 1 lipca 1831 r. podaje ogólny wykaz zarażonych, wyleczonych i zmarłych na terenie Galicji od początku wybuchu zarazy. W okręgu stanisławowskim, do którego należało miasto Dolina, zmarło 214 osób, w tym dwie bezpośrednie przodkinie mojego męża.


   Ta fala cholery dotarła także do Prus i na Śląsk Opolski, gdzie mieszkali z kolei moi ojczyści przodkowie. Czy dotknęła któregoś  z nich? O tym w następnym poście.